جلسهی اول، نیمساعت دیر آمد سر کلاس. نیامده اسم و ملیت همه را پرسید و با این سوال درسش را شروع کرد: «چرا اروپا پیشرفت کرد و خاورمیانه، آفریقا و آمریکای جنوبی نه؟». موقع پرسیدن این سوال هم انگار که مخاطبش ما، کلهسیاههای کلاس، باشیم، صورتش را سمت ما نگه میداشت و از ما جواب میخواست. راستش شوکه شدم، معمولاً عقایدشان را با نزاکت سیاسی این روزهای غرب تطبیق میدهند، اما این لحن و این سوال در کنار مسخرهکردن جوان مراکشی و مصری که گفت: «شما اینجا چهکار میکنید؟»، کمی برایم جدید بود.
«چون خاورمیانه و آفریقا، سالها درگیر استعمار کشورهای غربی بودند»، دستم را بردم بالا و بدون اینکه منتظر پاسخش بشوم این پاسخ را دادم. انتظار این پاسخ را نداشت و جو سنگینتر شد. انگار متوجه رفتار نژادپرستانهاش شده بود و همان موضع نزاکت سیاسی غربی را گرفت: «بله، استعمار هم نقش زیادی داشته است، اما دلیل اصلی نیست». من هم میدانستم که دلیل اصلی نیست، اما توحش و دستاندازیشان را فراموش کردهاند. جدی این غربیها کتشلوار پوشیده و باورشان شده که تمدن دارند!